Co to Nutri-Score? Podstawy systemu oceny żywności
Nutri-Score: co to jest i jak działa system znakowania żywności?
Nutri-Score to nowoczesny, dobrowolny system znakowania produktów spożywczych, który ma na celu ułatwienie konsumentom dokonywania świadomych wyborów żywieniowych. Ten opracowany przez francuskich naukowców z zespołu Badań nad Epidemiologią Żywienia (EREN) system, wprowadzony we Francji w 2017 roku, stosuje 5-stopniową skalę literową od A do E, wspartą kolorystycznym kodowaniem od ciemnozielonego do czerwonego. Celem jest szybkie i intuicyjne wskazanie ogólnej wartości odżywczej produktu, pomagając konsumentom w porównywaniu artykułów spożywczych, zwłaszcza w ramach tej samej kategorii. System ten, choć dobrowolny, zyskuje na popularności w wielu krajach Europy, w tym w Polsce, stając się narzędziem wspierającym zdrowszą dietę.
Jak liczy się punkty w systemie Nutri-Score?
Kluczowym elementem systemu Nutri-Score jest algorytm obliczeniowy, który na podstawie zawartości określonych składników w 100 gramach produktu lub 100 mililitrach napoju przypisuje mu odpowiednią ocenę. W procesie tym wykorzystuje się tzw. skalę Rayner’a, która bierze pod uwagę zarówno składniki niekorzystne dla zdrowia, jak i te korzystne. Do pierwszej grupy zaliczają się: energia (kalorie), cukry proste, kwasy tłuszczowe nasycone oraz sód (sól). Im wyższa zawartość tych składników, tym więcej punktów ujemnych otrzymuje produkt. Z drugiej strony, system premiuje produkty bogate w błonnik, białko, a także te zawierające dużą ilość owoców, warzyw i roślin strączkowych. Punkty przyznawane za te korzystne komponenty obniżają ogólną sumę punktów, prowadząc do lepszej oceny końcowej.
Jak czytać oznaczenie produktu Nutri-Score?
Na czym polega klasyfikacja żywności według Nutri-Score?
Klasyfikacja żywności w systemie Nutri-Score opiera się na łącznej punktacji uzyskanej przez produkt na podstawie analizy jego składu odżywczego. Im niższa łączna liczba punktów, tym lepsza ocena. System został zaprojektowany tak, aby w prosty sposób informować konsumenta o tym, jak dany produkt wpisuje się w ogólne zalecenia zdrowego odżywiania. Celem jest umożliwienie szybkiego porównania produktów spożywczych, na przykład dwóch różnych jogurtów czy płatków śniadaniowych, i wybrania tego o korzystniejszym profilu odżywczym. Jest to narzędzie mające na celu wspieranie świadomych wyborów konsumentów na półce sklepowej.
Litery i kolory: co oznaczają oznaczenia Nutri-Score?
Oznaczenia Nutri-Score są łatwo rozpoznawalne dzięki połączeniu liter od A do E z przypisanymi im kolorami. Litera A, zazwyczaj w kolorze ciemnozielonym, oznacza produkt o najwyższej wartości odżywczej, czyli taki, który zawiera najwięcej korzystnych składników i najmniej niekorzystnych. Kolejne litery, w coraz jaśniejszych odcieniach zieleni i żółci, wskazują na stopniowo obniżającą się jakość odżywczą. Litera D, w kolorze pomarańczowym, oraz litera E, w kolorze czerwonym, oznaczają produkty o najniższej wartości odżywczej, często charakteryzujące się wysoką zawartością cukrów, soli, niezdrowych tłuszczów lub niską zawartością błonnika i białka. Taki system wizualny ma na celu ułatwienie konsumentom szybkiego zidentyfikowania produktów, które najlepiej pasują do zdrowej diety.
Zalety i wady systemu Nutri-Score
Zalety systemu Nutri-Score dla konsumenta
System Nutri-Score oferuje konsumentom szereg znaczących korzyści, przede wszystkim w kontekście ułatwienia podejmowania świadomych decyzji żywieniowych. Jego główną zaletą jest intuicyjność i prostota odczytu, pozwalająca na szybką ocenę wartości odżywczej produktu bez konieczności analizowania skomplikowanych tabel składników. Dzięki temu konsumenci mogą łatwiej porównywać produkty w ramach tej samej kategorii, wybierając te o lepszym profilu odżywczym. Badania sugerują, że Nutri-Score może wpływać na wybory żywieniowe konsumentów, zachęcając ich do sięgania po produkty z wyższymi ocenami, co w dłuższej perspektywie może przyczynić się do poprawy zdrowia publicznego i walki z chorobami cywilizacyjnymi. System ten jest postrzegany jako potencjalnie skuteczne narzędzie w promocji zdrowszej diety.
System Nutri-Score – wady i kontrowersje
Pomimo swoich zalet, system Nutri-Score budzi również pewne kontrowersje i posiada wady, które są przedmiotem dyskusji wśród ekspertów i konsumentów. Jednym z głównych zarzutów jest fakt, że system nie uwzględnia stopnia przetworzenia żywności, co może prowadzić do sytuacji, w której wysoko przetworzone produkty otrzymują wysokie oceny (np. A lub B), podczas gdy naturalne produkty, takie jak oliwa z oliwek, mogą być oceniane niżej (np. C). Dodatkowo, Nutri-Score nie bierze pod uwagę zawartości witamin, minerałów ani substancji bioaktywnych, które są kluczowe dla zdrowia. System może również nie uwzględniać indywidualnych potrzeb konsumentów, na przykład osób z cukrzycą, dla których ważny jest nie tylko skład, ale również indeks glikemiczny czy stopień przetworzenia produktu. Wdrożenie systemu budzi też zastrzeżenia w niektórych krajach, jak Włochy czy Portugalia, ze względu na potencjalną niezgodność z krajowymi wytycznymi żywieniowymi.
Nutri-Score w praktyce: jak wykorzystać go podczas zakupów?
Dlaczego warto zwracać uwagę na Nutri-Score?
Zwracanie uwagi na oznaczenia Nutri-Score podczas zakupów może znacząco ułatwić dokonywanie zdrowszych wyborów żywieniowych. W świecie, gdzie półki sklepowe uginają się od różnorodnych produktów spożywczych, intuicyjny system oceny wartości odżywczej staje się cennym narzędziem. Pozwala on na szybkie porównanie produktów w tej samej kategorii, na przykład wybierając między dwoma jogurtami czy dwoma rodzajami chleba, można łatwo zidentyfikować ten o lepszym profilu odżywczym. Dzięki temu konsumenci mogą świadomie unikać produktów o wysokiej zawartości cukru, soli i niezdrowych tłuszczów, a preferować te bogate w błonnik, białko, owoce i warzywa. W dłuższej perspektywie, regularne wybieranie produktów z lepszymi ocenami Nutri-Score może przyczynić się do poprawy ogólnego stanu zdrowia i profilaktyki chorób cywilizacyjnych.
Nowy algorytm Nutri-Score w Europie: co się zmieniło?
W ostatnich latach system Nutri-Score przeszedł istotne aktualizacje algorytmu, mające na celu zwiększenie jego dokładności i uwzględnienie nowych badań naukowych dotyczących żywienia. Jedną z kluczowych zmian jest wprowadzenie kryteriów uwzględniających stopień przetworzenia żywności, co ma rozwiązać problem niedostatecznej oceny niektórych produktów naturalnych. Zaktualizowany algorytm wprowadza również nowe klasyfikacje dla specyficznych kategorii produktów, takich jak produkty mleczne, które teraz są oceniane bardziej szczegółowo, biorąc pod uwagę ich unikalny skład. Zmieniono również sposób punktowania napojów słodzonych słodzikami. Te modyfikacje mają sprawić, że Nutri-Score będzie jeszcze lepiej odzwierciedlał rzeczywistą wartość odżywczą produktów, czyniąc go bardziej wiarygodnym narzędziem dla konsumentów poszukujących zdrowych opcji żywieniowych w Europie.
Pisanie to dla mnie sposób na wyrażanie myśli i odkrywanie nowych perspektyw. Fascynuje mnie możliwość dzielenia się wiedzą i inspirowania innych do poszukiwania nowych idei. W swojej pracy staram się łączyć pasję do słowa z dbałością o szczegóły, by każde zdanie miało swoje znaczenie.
